Azərqızı Aysu

27 sent­yabr 2020-ci il. Biz də bü­tün Tər­tər sa­kin­lə­ri ki­mi sə­hə­ri va­hi­mə­li atəş səs­lə­ri içə­ri­sin­də aç­dıq. O gün er­mə­ni fa­şist­lə­ri şə­hə­ri­mi­zi vəh­şi­cə­si­nə bom­ba­la­dı­lar. Yer, göy lər­zə­yə gəl­di. Əra­zi­si­nə min­lər­lə mər­mi dü­şən Tər­tər şə­hə­ri ikin­ci dün­ya mu­ha­ri­bə­si döv­rün­də al­man­la­rın da­ğıt­dı­ğı Sta­linq­rad şə­hə­ri­nə bən­zə­yir­di. Yal­nız Tər­tər şə­hə­ri de­yil, Azər­bay­ca­nın bir çox şə­hər­lə­ri mən­fur qon­şu­la­rı­mız tə­rə­fin­dən cid­di şə­kil­də zə­rər gör­müş, da­ğı­dıl­mış­dı. Qa­ni­çən düş­mən mü­zəf­fər or­du­muz qar­şı­sın­da tab gə­ti­rə bil­mə­yə­rək hey­fi­ni dinc əha­li­dən çı­xır­dı. Ya­şa­yış mən­tə­qə­lə­ri­nə, mək­təb­lə­rə, bağ­ca­la­ra, xəs­tə­xa­na­la­ra, hət­ta mə­zar­lıq­la­ra be­lə atəş aç­maq­dan çə­kin­mir­di­lər. Mü­zəf­fər or­du­muz da düş­mə­nə dər­si­ni dö­yüş mey­da­nın­da la­yi­qin­cə ve­rir­di.

Qəl­bi­mi­zi sız­la­dan, ürə­yi­mi­zi göy­nə­dən bu sa­vaş­da nə­lər çək­mə­dik, nə­lə­r? Mən özü­mü mü­ha­ri­bə­nin 9-cu gü­nü, Bər­də şə­hə­ri­nə atı­lan aman­sız ra­ket hu­cum­la­rı­na qə­dər atəş səs­lə­ri­nə alış­mış he­sab edir­dim. Ra­ket­lər­dən bir ne­çə­si bi­zim qal­dı­ğı­mız evə, yə­ni ba­bam­gi­lin evi­nin ya­xın­lı­ğı­na düş­dü. Çox qor­xu­lu idi. Ba­rıt qo­xu­su, tüs­tü ət­ra­fı bü­rü­müş­dü. Hər kəs sı­ğı­na­caq­la­ra qa­çır­dı. Mən ba­cım­la sı­ğı­na­ca­ğa tə­rəf qaç­maq is­tə­yir­dik ki, qa­rı­şıq­lıq­da va­li­deyn­lə­ri­mi­zi itir­dik. On­la­rın han­sı sı­ğı­na­ca­ğa gir­dik­lə­ri­ni bil­mə­dik. Qış­qı­rıq­lar in­sa­nın ağ­lı­nı ba­şın­dan alır­dı. Ana­mi­gil də bi­zin han­sı sı­ğı­na­caq­da ol­du­ğu­nu­zu bil­mir­di­lər. Çox qorx­muş­duq. Ba­cım hey ağ­la­yır­dı. Elə dəh­şət­li və­ziy­yət idi ki, mən ona təs­kin­lik ve­rə bil­mir­dim. Təx­mi­nən 20 də­qi­qə çək­di. Anam sı­ğı­na­caq­la­rı ax­ta­ra­raq bi­zi ta­pıb sa­kit­ləş­dir­mə­yə ça­lış­dı. An­caq heç cür müm­kün ol­ma­dı. Öv­lad­la­rı dö­yüş­də olan ana­la­rın hə­yə­ca­nı, öv­la­dı­nın şə­hid ol­du­ğu­nu eşi­dən ana­nın fər­ya­dı hə­lə in­di­yə qə­dər qu­laq­la­rım­da­dır. Ara sa­kit­lə­şən­dən son­ra va­li­deyn­lə­rim və qo­hum­la­rı­mız­la Bər­də şəhə­ri­ni tərk et­dik.

Hər anı uşaq yad­da­şı­ma bir ömür ki­mi ya­zı­lan gün­lə­ri, ya­şan­tı­la­rı bir cüm­lə, bir ya­zı ilə ifa­də et­mək müm­kün de­yil. Za­man-za­man xa­tır­la­na­caq bu ağır xa­ti­rə­lər uşaq yad­da­şı­mı elə zə­də­lə­yib ki, mən hə­lə də o qor­xu­nun tə­si­ri al­tın­da­yam. O qa­ra yu­xu­dan qur­tu­la bil­mi­rəm.

Mur­dar er­mə­ni­lər in­san­la­rın ya­şa­dı­ğı yer­lə­ri də­fə­lər­lə ra­ket atə­şi­nə tu­tur­du­lar. Mü­ha­ri­bə­nin 3-cü gü­nü da­yım­gi­lin evi­nə 2 də­fə ar­dı-ar­da dü­şən mər­mi evi ta­ma­mi­lə yan­dı­rıb kü­lə dön­dər­di. Hə­yə­can­dan mə­nim di­lim tu­tul­mu­şdu. Heç ağ­la­ya da bil­mir­dim. Çox çə­tin idi.

Həm­ya­şıd­la­rı­ma in­san hə­ya­tı üçün çox təh­lü­kə­li olan er­mə­ni tə­ca­vü­zun­dən eh­ti­yat­lı ol­ma­ğ­ı töv­si­yə edi­rəm. Çün­ki on­lar axar su ilə oyun­caq və ya­xud əş­ya gör­kə­min­də part­la­yı­cı va­si­tə­lə­ri ya­şa­dı­ğı­nız yer­lə­rə ke­çi­rir­di­lər. Er­mə­ni van­da­liz­mi fa­şizm­dən da­ha qor­xu­lu­dur. Bu­nu söz­lə izah et­mək çox çə­tin­dir. Mən bi­li­rəm ki, dün­ya bir­li­yi bu­na la­yi­qin­cə səs çı­xar­ma­sa be­lə, on­la­rın ne­cə vəh­şi və hiy­lə­gər mil­lət ol­du­ğu­nu yax­şı bi­lir­lər.

Bu­na bax­ma­ya­raq, mil­li də­yər­lə­ri mən­li­yin­də da­şı­yan Azər­bay­ca­nın şan­lı or­du­su düş­mə­ni hey­rət­lər için­də boğ­du. Və öz tor­paq­la­rı­na sa­hib çıx­dı. Düş­mə­nə öz ye­ri­ni bil­dir­di və dün­ya­ya sü­but et­di ki, Qa­ra­bağ Azər­bay­can­dır!

Əgər bu gün Azər­bay­ca­nın Ali Baş Ko­man­da­nı və qəh­rə­man, igid oğul­la­rı var­sa, de­mək, bu və­tən ba­sıl­maz qa­la­dır. Bu qa­la­nın şərə­fi­ni qo­ru­maq sə­nin, mə­nim, hər bi­ri­mi­zin bor­cu­dur.

Azərqızı Aysu
Tərtər şəhər Şikar Şikarov adına
5 nömrəli tam orta məktəbi – X sinif